Mikołajki >;P 06.12.22 >;))

[Lothar.]

Wszystkim forumkom >;)

[Lothar.]

Mikołajki – zeświecczona nazwa dnia Świętego Mikołaja obchodzonego 6 grudnia w katolicyzmie i prawosławiu, ku czci świętego Mikołaja, biskupa Miry. Do XIX wieku był to na ziemiach polskich dzień wolny od pracy. W 1969 roku w Kościele katolickim zniesiono święto, jest to już tylko tzw. wspomnienie dowolne. Od średniowiecza w wigilię tego dnia święty Mikołaj (a właściwie osoba przebrana za niego) przynosił dzieciom prezenty. Współcześnie w Polsce nocą podkłada się dzieciom drobne upominki, małe zabawki, a przede wszystkim słodycze. W XIX i XX wieku obdarzający dzieci podarkami w swoje święto Mikołaj został przekształcony w baśniową postać rozdającą prezenty w Boże Narodzenie, wykorzystywaną w kulturze masowej[1].
Spis treści

    1 Historia
    2 Legendy
    3 Zwyczaje
    4 Przypisy
    5 Bibliografia

Historia

Od IX wieku Mikołaj był wielbiony w chrześcijaństwie wschodnim i zachodnim jako święty i cudotwórca. Spisany w Bizancjum Żywot Mikołaja pióra archimandryty Michała z IX wieku przekazuje, że już w tym czasie 6 grudnia obchodzono w Konstantynopolu święto Mikołaja, które traktowano jako godne przygotowanie do Bożego Narodzenia[2]. Liczne, poświadczone przez Kościół cuda sprawiły, że na Zachodzie jego wspomnieniu nadano również rangę święta. Najstarszy o tym przekaz pochodzi z akt synodów w Neapolu z lat 821 i 842. Na synodzie w Oksfordzie z 1222 roku podniesiono rangę tego święta w kalendarzu do najwyższej[3].

Już w X wieku w Mikołajki wystawiano dramaty liturgiczne dla dzieci, opowiadające historię świętego, które w późnym średniowieczu stały się niezwykle popularne w całej Europie. Część badaczy sądzi, że zwyczaj wręczania prezentów związany był początkowo z tymi przedstawieniami. Inni wskazują na XII-wieczne przekazy ze środkowej Francji, które informują, że w wigilię święta Mikołaja zakonnice roznosiły prezenty dla dzieci z biednych rodzin i zostawiały je wieczorem pod drzwiami. W paczkach znajdowały się pomarańcze i orzechy[4].

Kult świętego był tak popularny, że od XVI wieku w kalendarzach protestanckich zachowano przy 6 grudnia zapis o wspominaniu tego dnia Mikołaja. Nazwę święto zastąpiono w nich Dniem Mikołaja[3]. W XVII-wiecznych niemieckich pismach protestanckich wyrażano zaniepokojenie zwyczajem wręczania dzieciom prezentów przez świętego biskupa. Niektórzy duchowni luterańscy uważali to za przejaw odrzucanego przez protestantów kultu świętych i proponowali, aby upominki przynosiło Dzieciątko Jezus w Boże Narodzenie. To najstarszy ślad próby przeniesienia zwyczaju wręczania dzieciom prezentów z wigilii 6 grudnia na wigilię Bożego Narodzenia[5].

Sobór Watykański II zarządził rewizję kultu świętych w Kościele katolickim[6]. Powołano komisję złożoną z teologów i historyków, która miała zaproponować usunięcie świąt tych postaci, których istnienia nie sposób było udowodnić. Zakwestionowała ona historyczność Mikołaja, co wywołało ożywioną dyskusję, w której znaczna część hierarchii i wiernych stanęła w obronie kultu świętego. Papież Paweł VI zdecydował się na rozwiązanie kompromisowe. W opublikowanym w 1969 roku Calendarium Romanum zniósł święto 6 grudnia i postanowił, że tego dnia będzie obchodzone tzw. wspomnienie dowolne. Z kalendarza usunięto również średniowieczne teksty hagiograficzne poświęcone Mikołajowi, pozostawiając krótką notatkę opartą na Stratelatis z VI wieku[7]. W motu prioprio Mysterii Paschalis Paweł VI uzasadnił: aby wprowadzić w życie postanowienia Soboru Powszechnego, usunięto z kalendarza ogólnego imiona niektórych świętych; zezwolono, aby wspomnienia pewnych świętych obchodzono według uznania i aby przywrócono ich kult, ograniczony do ich własnych krajów[8].
Legendy
Święty Mikołaj wrzuca przez okno pieniądze na posag dla córek sąsiada. Tempera na desce Fra Angelico z 1437 roku.

Zwyczaj wręczania prezentów w Mikołajki wywodził się ze średniowiecznych legend o życiu świętego Mikołaja, które stały się bardzo popularne dzięki przedstawieniom wystawianym od X wieku 6 grudnia. Najbardziej znana była, spisana w pierwszej połowie IX wieku w Konstantynopolu przez archimandrytę Michała, opowieść o trzech córkach.

Zgodnie z nią młody Mikołaj, jeszcze przed wyborem na biskupa, miał chciwego i bogatego sąsiada, który drwił z pobożności świętego. Bóg ukarał sąsiada i sprawił, że stracił majątek oraz popadł w skrajną biedę. Gdy nie miał już z czego utrzymać rodziny, postanowił sprzedać swoje trzy córki, ponieważ nikt nie chciał ich poślubić bez otrzymania stosownego posagu. Mikołaj, po długich rozważaniach tekstów Pisma Świętego i modlitwie, postanowił uratować cnotę dziewcząt. Trzykrotnie, pod osłoną nocy, wrzucał przez okno pieniądze przeznaczone na posag dla każdej kolejnej siostry. Gdy sąsiad wyprawił już dwa wesela, postanowił dowiedzieć się, skąd biorą się tajemnicze pieniądze. Czuwał całą noc i ze zdumieniem odkrył, że to pogardzany przez niego Mikołaj wrzuca po raz trzeci pieniądze przez okno. Podziękował mu zawstydzony i postanowił zmienić swoje życie na zgodne z przykazaniami[9].
Zwyczaje
Święty Mikołaj i dzieci – kolorowa litografia holenderska z 1886 roku.
        Zobacz multimedia związane z tematem: Mikołajki (zwyczaj)
        Zobacz hasło mikołajki w Wikisłowniku

W średniowiecznej Europie zachodniej uważano świętego Mikołaja za patrona dzieci. W niektórych miastach odnotowano w źródłach zwyczaj wybierania w Mikołajki dziecięcego biskupa, który symbolicznie przejmował władzę. W XVI wieku na wyspach brytyjskich pojawił się rytuał wynoszenia tego dnia dyrektora ze szkoły i przejmowania władzy przez uczniów. Przetrwał on w niektórych regionach kilka stuleci[4].

Zbliżone do współczesnych zwyczaje mikołajkowe są udokumentowane od XV wieku w źródłach polskich, czeskich, austriackich, holenderskich, belgijskich i niemieckich. Święty Mikołaj pełnił w nich rolę osoby przynoszącej prezenty z okazji własnego święta. Jego atrybutami były siwa broda, pastorał, mitra oraz długa, czerwona szata biskupia. Wieczorem 5 grudnia obdarowywał owocami, orzechami, ciastkami czy cukierkami dobrze zachowujące się dzieci. Niegrzeczne uderzał pastorałem. Gdy nie pojawiał się osobiście, dzieci starały się przekazać, że czekają na prezenty, na różne sposoby. Z Holandii zachowały się zapisy o wystawianiu butów przy kominku. W Czechach dzieci wieszały skarpety na ramach okiennych, a w Austrii kładły buty na parapecie[10].

Współcześnie w Polsce, nocą z 5 na 6 grudnia, podkłada się dzieciom prezenty pod poduszką, w buciku lub umieszcza się je w dużej skarpecie. W wielu szkołach wymieniania się drobnymi prezentami z wcześniejszym losowaniem „swojego mikołajka” czy „swojej mikołajki” (czyli osoby, którą się obdaruje)[11].
Przypisy

Gulevich 2003 ↓, s. 680.
Anrich 1917 ↓, s. 261.
Brückner 1994 ↓, s. 566.
Gulevich 2003 ↓, s. 682.
Gulevich 2003 ↓, s. 683.
PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI UNA CUM SACROSANCTI CONCILII PATRIBUS AD PERPETUAM REI MEMORIAM: CONSTITUTIO DE SACRA LITURGIA SACROSANCTUM CONCILIUM. [dostęp 2014-12-02]. (łac.). Rozdział 111.
Calendarium 1969 ↓, s. 6 Decembris.
PAULUS PP. VI: MYSTERII PASCHALIS NORMAE UNIVERSALES DE ANNO LITURGICO ET NOVUM CALENDARIUM ROMANUM GENERALE APPROBANTUR. [dostęp 2014-12-02]. (łac.). Rozdział 2.
Anrich 1913 ↓, s. 118-126.
Gulevich 2003 ↓, s. 680–681.

    Elżbieta Zarych Podróż przez tradycję, Biały Kot, ISBN 978-83-7652-020-9

Bibliografia

    Gustav Anrich: Hagios Nikolaos. Der heilige Nikolaos in der griechischen Kirche. Texte und Untersuchungen. Band 1: Die Texte.. Lipsk, Berlin: Teubner, 1913. [dostęp 2014-12-01]. (niem. • gr.).
    Gustav Anrich: Hagios Nikolaos. Der heilige Nikolaos in der griechischen Kirche. Texte und Untersuchungen. Band 2: Prolegomena, Untersuchungen, Indices.. Lipsk, Berlin: Teubner, 1917. [dostęp 2014-12-01]. (niem. • gr.).
    Ecclesia catholica. Congregatio rituum: Calendarium Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatam. Trewir: Paulinus-Verlag, 1969. (łac.).
    Annemarie Brückner: Nicolaus von Myra. W: Theologische Realenzyklopädie Band 24. Gerhard Müller, Gerhard Krause (red.). Berlin: de Gruyter, 1994, s. 566–568. ISBN 3-11-014596-0. (niem.).
    Tanya Gulevich: St. Nicholas’s Day. W: Encyclopedia of Christmas and New Year’s Celebrations. Detroit: Omnigraphics, 2003, s. 680–685. ISBN 0-7808-0625-5. (ang.).

[Sylwia]

 A co dla naszych Rodzynków?

[Sylwia]

O! To jest dobre! Myślę, że wszystkim nam by się przydało ;))

[Sylwia]

Dla Wszystkich :)



Milusiego dnia!

[Amigoland]

Sylwia napisał/a

Dla Wszystkich :)



Milusiego dnia!

Dziękuję Sarenko. Również miłego dnia...

[michalina]

Sylwia napisał/a

O! To jest dobre! Myślę, że wszystkim nam by się przydało ;))

O tak!
To jest najlepsze;))

[michalina]

Sylwia napisał/a

Dla Wszystkich :)



Milusiego dnia!

Dzięki Sarenko,Tobie również udanego Mikołaja

[michalina]

Lothar. napisał/a

Wszystkim forumkom >;)

dzięki Wojtek:))
Niestety mój Mikołaj jest średnio udany,jestem znowu chora od niedzieli a do lekarza zpisali mnie na...srodę
Przez 3 dni to można umrzeć albo się samemu wyleczyć i do tego chyba to wszystko zmierza.

[Lothar.]

>;) Spróbujemy... sztuczek? Michalino :) Jak się nie musi, to się człowiek hmm nie przykłada :) >;P Czy nie napiła byś się naparu ziołowego?

[Sylwia]

Amigoland napisał/a

Sylwia napisał/a

Dla Wszystkich :)



Milusiego dnia!

Dziękuję Sarenko. Również miłego dnia...

Dzięki, dziś się nie przemęczam ;)

[Sylwia]

michalina napisał/a

Sylwia napisał/a

O! To jest dobre! Myślę, że wszystkim nam by się przydało ;))

O tak!
To jest najlepsze;))

Ja bym nawet z prania mogła zrezygnować, bo i tak pralka to sama robi, ale już o rozwieszenie mogę poprosić

[michalina]

Lothar. napisał/a

>;) Spróbujemy... sztuczek? Michalino :) Jak się nie musi, to się człowiek hmm nie przykłada :) >;P Czy nie napiła byś się naparu ziołowego?

Wojtek,jak cudnie wyglądają te ziółka,to chyba dziurawiec?:)
Piję zioła,szałwię,nagietek,robię inhalacje i czary mary ale cuś nie zadziałało sensie jest lepiej ale czuję ,że sie tli .
Zaraz idę do pracy ,posiedzę do 4 albo do 5 a jutro do konowałki(specjalnie tak napisałam bo ta lekarka do której mnie zapisała to pomyłka jest ale tylko do niej był termin.)

[michalina]

Sylwia napisał/a

michalina napisał/a

Sylwia napisał/a

O! To jest dobre! Myślę, że wszystkim nam by się przydało ;))

O tak!
To jest najlepsze;))

Ja bym nawet z prania mogła zrezygnować, bo i tak pralka to sama robi, ale już o rozwieszenie mogę poprosić

[Sylwia]

michalina napisał/a

Niestety mój Mikołaj jest średnio udany,jestem znowu chora od niedzieli a do lekarza zpisali mnie na...srodę
Przez 3 dni to można umrzeć albo się samemu wyleczyć i do tego chyba to wszystko zmierza.

Ja też od niedzieli Michalinko. W nocy z niedzieli na poniedziałek "umierałam", co chwilę się budziłam i piłam rumianek. Ale twardo żadnych leków przeciwgorączkowych. Choroba musi wyjść z gorączką!
Nawet nie byłam u lekarza, wzięłam wolne do piątku i sama się kuruję. I tak, jak wczoraj byłam tak słaba, że nawet chodzić za długo nie mogłam, to dziś już o wieeele lepiej.
Wit.C w dużych ilościach i węgiel aktywowany, na mnie działa i to w ekspresowym tempie :)

[michalina]

Sylwia napisał/a

michalina napisał/a

Niestety mój Mikołaj jest średnio udany,jestem znowu chora od niedzieli a do lekarza zpisali mnie na...srodę
Przez 3 dni to można umrzeć albo się samemu wyleczyć i do tego chyba to wszystko zmierza.

Ja też od niedzieli Michalinko. W nocy z niedzieli na poniedziałek "umierałam", co chwilę się budziłam i piłam rumianek. Ale twardo żadnych leków przeciwgorączkowych. Choroba musi wyjść z gorączką!
Nawet nie byłam u lekarza, wzięłam wolne do piątku i sama się kuruję. I tak, jak wczoraj byłam tak słaba, że nawet chodzić za długo nie mogłam, to dziś już o wieeele lepiej.
Wit.C w dużych ilościach i węgiel aktywowany, na mnie działa i to w ekspresowym tempie :)

Wyjatkowo Sarenko jak na Ciebie bo Ty byłaś z nas najodporniejsza:)
Dobrą procedurę zastosowałaś.
Węgiel też brałam i vit.C,mam podobne objawy ,tzn.też jestem b.słaba .
Byłam juz słaba w sobotę ale mnie wywiało na łyżwy i się doprawiłam.
Najgorsza jest ta słabość w nogach no i mnie tradycyjnie zatoki atakują.
Sarenko jak czujesz,że Ci przechodzi to może faktycznie zrezygnuj z konowała.
No nic,kurujmy się,życzę nam duzo zdrowia

[Lothar.]

A pamiętałyście o wit d i a3 i omega3 no wiem, syf wali tranem, ale jak trzeba to trzeba >;)

[Sylwia]

A masz gorączkę Michalinko?
Słyszałam, że przy gorączce, to każą testy robić. Niedoczekanie! Po tych wszystkich testach, które przeszłam, to już mi coś uszkodzili, bo jak tylko wilgotna pogoda, to chusteczkę potrzebuję.
Mnie nogi nie bolą, ani nie bolały,ttylko osłabiona byłam z gorączki właśnie.
Może zrób Michalinko, jak już wyjdziesz z tej choroby jakieś badania na te nogi. Może potrzebujesz coś uzupełnić?

[Amigoland]

michalina napisał/a

Sylwia napisał/a

michalina napisał/a

Niestety mój Mikołaj jest średnio udany,jestem znowu chora od niedzieli a do lekarza zpisali mnie na...srodę
Przez 3 dni to można umrzeć albo się samemu wyleczyć i do tego chyba to wszystko zmierza.

Ja też od niedzieli Michalinko. W nocy z niedzieli na poniedziałek "umierałam", co chwilę się budziłam i piłam rumianek. Ale twardo żadnych leków przeciwgorączkowych. Choroba musi wyjść z gorączką!
Nawet nie byłam u lekarza, wzięłam wolne do piątku i sama się kuruję. I tak, jak wczoraj byłam tak słaba, że nawet chodzić za długo nie mogłam, to dziś już o wieeele lepiej.
Wit.C w dużych ilościach i węgiel aktywowany, na mnie działa i to w ekspresowym tempie :)

Wyjatkowo Sarenko jak na Ciebie bo Ty byłaś z nas najodporniejsza:)
Dobrą procedurę zastosowałaś.
Węgiel też brałam i vit.C,mam podobne objawy ,tzn.też jestem b.słaba .
Byłam juz słaba w sobotę ale mnie wywiało na łyżwy i się doprawiłam.
Najgorsza jest ta słabość w nogach no i mnie tradycyjnie zatoki atakują.
Sarenko jak czujesz,że Ci przechodzi to może faktycznie zrezygnuj z konowała.
No nic,kurujmy się,życzę nam duzo zdrowia

Dołożyłbym do tego cynk. 1 tabletkę dziennie. Przez cały rok...Witaj Michalino...

[Sylwia]

Lothar. napisał/a

A pamiętałyście o wit d i a3 i omega3 no wiem, syf wali tranem, ale jak trzeba to trzeba >;)

Ja ostatnio nie pamiętałam ;) Znaczy wszystko trzeba przerywać Wojtek, by nie przedobrzyć.
Ryby jem często, więc omega sobie darowałam i jajka też przynajmniej co drugi dzień ;)