Świadoma higiena psychiczna >;))

[Lothar.]

Dezintegracja pozytywna – teoria zdrowia psychicznego sformułowana przez Kazimierza Dąbrowskiego, przedstawiciela ruchu higieny psychicznej w Polsce. Zdrowie psychiczne w rozumieniu tej teorii to zdolność do rozwoju wewnętrznego w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego poprzez procesy dezintegracji pozytywnej i cząstkowej integracji wtórnej.

Według tej definicji zdrowie psychiczne to dynamiczny proces psychiczny, a nie stan. W pojęciu tym Dąbrowski uwzględniał osiąganie wielopoziomowego dobrostanu, tak osobistego, społecznego jak i duchowego.

Swoją zasadniczą koncepcję oparł na hierarchii wartości, czyli budowaniu układu wartości, gdzie wybory niższego rzędu są podporządkowywane wartościom rzędu wyższego. Proces budowania tej hierarchii jest z założenia twórczy i pełen niepowodzeń, dlatego psychonerwice uważał nie za chorobę, a naturalny sposób tworzenia się tej hierarchii. Choroba to w jego ujęciu stan wyłączenia się jednostki z procesu transgresji (np. psychopatia).
Spis treści

    1 Założenia teorii dezintegracji pozytywnej
    2 Poziomy rozwoju
        2.1 1. Integracja pierwotna
        2.2 2. Dezintegracja jednopoziomowa i jednokierunkowa
        2.3 3. Dezintegracja wielopoziomowa spontaniczna
        2.4 4. Dezintegracja wielopoziomowa zorganizowana
        2.5 5. Integracja wtórna
    3 Wskaźniki rozwoju osobowego
    4 Doktoraty na podstawie DP
    5 Przypisy
    6 Linki zewnętrzne

Założenia teorii dezintegracji pozytywnej

    Charakterystyczną właściwością człowieka jest naturalna tendencja do rozwoju.
    Na poziomie fizycznym rozwój ten odbywa się z konieczności.
    Człowiek jest istotą psychofizyczną.
    Poza rozwojem fizycznym u niektórych ludzi następuje, niejako obok, rozwój duchowy, intelektualny („rozwój osobowy”).
    Rozwój sfery duchowej rozluźnia jedność psychofizyczną osoby.
    Rozwój duchowy rozbija zespoły prymitywne oraz jedność pierwotnej struktury jednostki. W ten sposób, poprzez dezintegrację pozytywną, jednostka rozwija się, ale jednocześnie traci swoją spoistość.
    Instynkt rozwojowy rozbijający pierwotną strukturę dąży do odbudowania jedności na wyższym poziomie.

W jego koncepcji życie człowieka jest oparte na trzech głównych czynnikach:

    fizjologii organizmu
    uwarunkowaniu społecznym
    Czynniku Trzecim, wewnętrznej sile autokreacji.

To właśnie ów Czynnik Trzeci odpowiada za samodoskonalenie się, rozwój, a w konsekwencji za zdrowie psychiczne człowieka. Jego obecność objawia się w różnych kanałach, między innymi psychomotorycznym, sensualnym, intelektualnym czy emocjonalnym. Im większa wrażliwość w danym kanale, tym większy potencjał jednostki do rozwoju, ale poszczególne kanały nie są w tym procesie jednakowo uprzywilejowane.

Rozwój polega na szeregu procesów o charakterze dezintegracyjnym i integracyjnym.

    Dezintegracja to rozpadanie się całości na części składowe, przetwarzanie się jednych struktur osobowości w drugie, rozchwianie i popadanie ze skrajności w skrajność, brak harmonii i równowagi wewnętrznej, czemu towarzyszy cierpienie.

    Integracja jest to scalanie, zespolenie się cech osobowości, tworzenie całości z części, zwarta struktura odpowiadająca harmonii i równowadze wewnętrznej człowieka.

Poziomy rozwoju

Dąbrowski wyróżnił 5 zasadniczych poziomów rozwoju:
1. Integracja pierwotna

    poziom najmniej zróżnicowany, brak w nim dynamizmów rozwojowych,
    zewnętrzność, sztywność, brak związków uczuciowych z innymi ludźmi (ludzie traktowani są jak przedmioty),
    brak refleksji i konfliktów wewnętrznych, a występują konflikty zewnętrzne z otoczeniem,
    zachowanie jest egoistyczne i egocentryczne i ma na celu zaspokajanie własnych, podstawowych potrzeb,
    dominacja czynnika dziedzicznego.

2. Dezintegracja jednopoziomowa i jednokierunkowa

    rozbicie wewnętrzne polega na zabrnięciu w jakiś ślepy zaułek osobowości, zejście na manowce, czemu towarzyszy chaos myśli i uczuć,
    pojawia się czynnik drugi, społeczny, w postaci związków międzyludzkich czy liczenia się z opinią innych ludzi,
    pojawiają się formy pobudliwości psychicznej: psychomotoryczna i zmysłowa,
    pojawiają się pierwsze dynamizmy rozwojowe, jak, obok konfliktów zewnętrznych, konflikty wewnętrzne, empatia, identyfikacja, ambiwalencje i ambitendencje,
    dominuje relatywizm wartości,
    zachowanie może nie mieć żadnej orientacji i jest podatne na zmiany mody, ideologii, przywódców bez zdolności wartościowania. Obejmuje ono wszystko, co nie ukierunkowane, dziwaczne, nie dające się przewidzieć, pozbawione refleksji i zróżnicowania uczuć,
    brak przemiany wewnątrzpsychicznej.

3. Dezintegracja wielopoziomowa spontaniczna

    następuje zróżnicowanie struktur i funkcji psychicznych oraz ich hierachizacja i dążenie do uporządkowania wewnętrznego,
    pojawiają się kolejne formy wzmożonej pobudliwości psychicznej, jak wyobrażeniowa, intelektualna i uczuciowa oraz kolejne dynamizmy: hierachizacja, niezadowolenie z siebie, poczucie niższości oraz poczucie wstydu i winy, zaniepokojenie sobą i zdziwienie sobą,
    obok czynnika drugiego społecznego zaczyna dominować czynnik trzeci objawiający się pojawieniem się samorealizacji,
    człowiek coraz jaśniej zdaje sobie sprawę, jaki jest naprawdę (ja realne), a jaki powinien być (ja idealne) i zaczyna budować ideał swojej osobowości,
    przeważają konflikty wewnętrzne nad zewnętrznymi, może wystąpić nieprzystosowanie pozytywne, poświęcenie,
    występują głębokie związki uczuciowe, refleksyjność, niepokój egzystencjalny itp.

4. Dezintegracja wielopoziomowa zorganizowana

    na tym poziomie występuje świadome kształtowanie własnej osobowości, wewnętrznie sterowana i determinowana organizacja rozwoju, dążenie do syntezy, harmonii i integracji wewnętrznej,
    utrwalają się formy wzmożonej pobudliwości psychicznej i dynamizmy poziomu 3, a także pojawiają się nowe dynamizmy, jak stosunek podmiot – przedmiot w sobie, samoświadomość, samokontrola, samowychowanie, autopsychoterapia, autentyzm, autonomia, odpowiedzialność,
    przekształcenia wewnątrzpsychiczne dokonują się w sposób świadomy,
    widoczne dążenie do równowagi i integracji wewnętrznej poprzez przekształcenie powinności w rzeczywistość oraz poprzez realizowanie własnego ideału osobowości i urzeczywistnianie ideałów społecznych.

5. Integracja wtórna

    harmonijna jedność osobowości, równowaga i synteza wewnętrzna, dokonująca się poprzez urzeczywistnienie się ideału osobowości, kiedy człowiek rzeczywiście staje się taki, jaki powinien i chciałby być,
    brak konfliktów wewnętrznych,
    jeśli w procesach dezintentegracyjnych następowały w osobowości zmiany jakościowe, to na poziomie integracji wtórnej występują już tylko zmiany ilościowe,
    poziom ten osiągany jest niezwykle rzadko, przy czym często obserwuje się okresowe powroty do poziomu czwartego.

Wskaźniki rozwoju osobowego

Do głównych wskaźników rozwoju osobowego K. Dąbrowski zaliczył, m.in.[1]:

    wzmożoną pobudliwość psychiczną,
    niski próg frustracji,
    nerwice i psychonerwice,
    konflikty wewnętrzne,
    przystosowanie i nieprzystosowanie pozytywne.

Doktoraty na podstawie DP

Filozofia człowieka:

    Tadeusz Kobierzycki, Człowiek i osobowość w teorii dezintegracji pozytywnej. Analiza filozoficzna, Biblioteka IFiS PAN, Warszawa 1988

    Anna Iwanicka-Maciura, Antropologia filozoficzna w ujęciu polskiej szkoły higieny psychicznej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, 2004

Teologia duchowości:

    Czesław Kozłowski SJ, Esercizi Spirituali di S. Ignazio alla luce della Teoria della Disintegrazione Positiva di K. Dabrowski, PUG, Roma 1980 PUG /Uniwersytet Gregorianum w Rzymie, Wydział Duchowości/[2]

Psychologia kliniczna:

    Zofia Paśniewska-Kuć, Potencjalność samorozwoju osób z nerwicą natręctw (Próba skonstruowania modelu nerwicy natręctw w oparciu o teorię dezintegracji pozytywnej. K. Dąbrowskiego), KUL Lublin 1991,
    Anna Mróz, Rozwój osoby według teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego (analiza wybranej grupy), KUL, Lublin 2002.
    Marjorie M. Kaminski Battaglia, A Hermeneutic Historical Study of Kazimierz Dabrowski and his Theory of Positive Disintegration, Virginia Tech, USA, 2002.[3]

Przypisy

Kobierzycki T., Osoba: dylematy rozwoju. Studium metakliniczne, Bydgoszcz 1989, s. 87
Nekrolog o. Kozłowskiego z 26 września 2012

    Battaglia, M.: A Hermeneutic Historical Study of Kazimierz Dabrowski and his Theory of Positive Disintegration (ang.). 2002. [dostęp 25 maja 2019].

Linki zewnętrzne

    dezintegracja.pl - serwis internetowy poświęcony TDP i jej twórcy
    Artykuł Sebastiana Łukomskiego "Dezintegracja pozytywna" w magazynie Esensja
    "Ojciec i syn czyli Gwiezdne Wojny" (cz. I) Marcina Przybyłka
    "Krytyka wzoru osobowości twórczej" Czesława Porębskiego
    "Pomoc w samorozwoju osobowości" (skrypt dla studentów Nauczycielskiego Kolegium Fizyki) (PDF)

Kategoria:

    Zdrowie psychiczne

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dezintegracja_pozytywna

[Lothar.]

Analiza transakcyjna (AT) – stworzona przez Erica Berne’a psychologiczna koncepcja stosunków międzyludzkich, opierająca się na idei wyodrębnienia w Ja trzech współistniejących schematów zachowania i odczuwania przybierających formę: Ja – Dorosły, Ja – Dziecko oraz Ja – Rodzic.
Spis treści

    1 Transakcje
    2 Poziomy analizy
        2.1 Klasyfikacja
        2.2 Analiza strukturalna
        2.3 Analiza transakcyjna
        2.4 Analiza gier
        2.5 Analiza skryptu
    3 Literatura
    4 Linki zewnętrzne

Transakcje

    Transakcje równoległe (komplementarne)

    Wymiana informacji Dorosły-Dorosły

    Transakcja współczucia Rodzic-Rodzic

    Transakcja zabawowa Dziecko-Dziecko

    Transakcja Dziecko-Rodzic opiekuńczy

    Transakcja zwrotna – wysłuchanie i zrozumienie Dziecko-Dorosły

    Transakcje skrzyżowane

    Transakcja skrzyżowana: Osoba 1 – Która godzina? Osoba 2 – Zawsze się pan tak śpieszy!

    Transakcja skrzyżowana: Osoba 1 – Chciałabym jutro odwiedzić przyjaciółkę. Osoba 2 – Nie możesz wreszcie zostać i porozmawiać ze mną?

    Transakcja skrzyżowana: Osoba 1 – Pobawmy się. Osoba 2 – Czy ty nigdy nie spoważniejesz?

Poziomy analizy
Klasyfikacja

Analiza transakcyjna obejmuje cztery poziomy analizy:

    analizę strukturalną – osobowości,
    analizę transakcyjną – działań i komunikatów werbalnych między ludźmi,
    analizę gier – ukrytych transakcji zakończonych korzyścią psychiczną,
    analizę skryptu – specyficznych tematów realizowanych w życiu.

Analiza strukturalna

Jest metodą analizy uczuć, myśli i zachowań opartą na koncepcji stanów Ja.
Analiza transakcyjna

Część teorii Erica Berne’a stanowią różne typy transakcji, jakich dokonują ludzie pomiędzy sobą zarówno świadomie jak i nieświadomie na różnych poziomach: społecznych czy psychologicznym. Transakcją jest każde pojawienie się przynajmniej dwu rozpoznawalnych znaków. Transakcje, jak również komunikaty i nastawienie względem siebie osób, biorących udział w transakcjach mogą być różnego typu.

Wyróżnia się trzy typy transakcji:

    Transakcja równoległa – gdy Ja jednej osoby znajduje się w stanie oczekiwanym przez drugą osobę i vice versa. Przykładowo, jeżeli stan Ja jednej osoby jest rodzicem i zwraca się ona do drugiej, traktując ją jak dziecko, to druga osoba, której Ja jest w stanie dziecka, traktuje pierwszą jak rodzica. Osoba 1. Ile razy pani mówiłem, żeby nie przeszkadzać mi w rozmowie, gdy jestem zajęty? Osoba 2. Przepraszam, przepraszam bardzo. Obiecuję, że to się więcej nie powtórzy.

    Transakcja krzyżowa – występuje wówczas, gdy co najmniej jedna osoba znajduje się w pewnym stanie Ja, który nie jest oczekiwany przez drugą. W szczególnym przypadku obie strony znajdują się w tym samym stanie Ja i traktują się wzajemnie oczekując zejścia do innego stanu Ja. Przykładowo dwie osoby będące w stanie Ja-Dorosły odnoszą się do Ja-Dziecko partnera interakcji. Osoba 1. Widzisz, to jest tak, że musisz się jeszcze sporo nauczyć. Wtedy będziesz mógł być dobrym piłkarzem. Osoba 2. A widzisz. Żeby móc dawać mi wskazówki, powinieneś jeszcze trochę się douczyć na temat tego, czym jest prawidłowo prowadzony trening.

    Transakcja ukryta – występuje wówczas, gdy uruchamiają się więcej niż dwa stany Ja jednocześnie. Przekaz niejawny jest często ukryty za społecznie akceptowaną formą. Istnieją tutaj dwa poziomy: społeczny i psychologiczny. W transakcji ukrytej na poziomie społecznym zachodzi interakcja między innymi stanami Ja niż na poziomie psychologicznym. Wyróżniane są transakcje kątowe i podwójne transakcje ukryte.
        Transakcja kątowa – występuje wówczas, gdy na poziomie społecznym i na poziomie psychologicznym jedna osoba występuje w tym samym stanie Ja, natomiast na obu poziomach odwołuje się do dwóch różnych stanów Ja drugiej osoby. Osoba 1. Zmiany w projekcie są konieczne, ale na razie nie formułuj żadnych propozycji, bo nie zapoznałeś się z projektem zbyt dobrze Osoba 2. Przejrzałem projekt wystarczająco dobrze, aby móc zaproponować pewne poprawki. Na poziomie społecznym powyższa transakcja zachodzi pomiędzy stanami Ja-Dorosły obu osób. Pierwsza osoba rzeczowo informuje drugą o konieczności wprowadzenia zmian do projektu oraz wyraża merytoryczny sprzeciw wobec zaangażowania się tej drugiej w zmiany, ze względu na jej brak wiedzy na temat projektu. Na poziomie psychologicznym Ja-Dorosły pierwszej osoby zwraca się do stanu Ja-Dziecko drugiej osoby. Ukryty przekaz w tym przypadku mógłby znaczyć: Jesteś jeszcze niedoświadczony, nie bierz się za coś, na czym się nie znasz W odpowiedzi druga osoba przekazuje ukryty przekaz Właśnie pokażę ci, że znam się na tym bardzo dobrze.
        Podwójna transakcja ukryta – w podwójnej transakcji ukrytej biorą udział cztery stany Ja prowadzących interakcje osób. Na poziomie społecznym obie osoby występują w innych stanach Ja niż na poziomie psychologicznym. Osoba 1. Zniszczyłem część twojej pracy, przepraszam. Osoba 2. Dobrze, że mi o tym powiedziałeś. Na poziomie społecznym występują dwa stany Ja-Dorosły. Pierwsza osoba informuje drugą, że dokonała zniszczenia jej pracy, a druga dziękuje za powiadomienie o tym incydencie. Na poziomie psychologicznym pierwsza osoba występuje jako Dziecko przepraszające za to, czego dokonało, natomiast druga osoba występuje jako Rodzic, pokazujący na czym polega samokontrola. Powyżej opisana transakcja jest często występująca w grze Spryt. Na poziomie społecznym w opisanym powyżej przypadku obie osoby rozmawiają jako Dorośli, unikając wzajemnej wrogości, natomiast na poziomie psychologicznym Dziecko ciągle dokonuje aktów wandalizmu i przepraszając za nie wymusza na Rodzicu, by mu przebaczał.

Analiza gier

Gra psychologiczna to powtarzający się zbiór transakcji pozornie racjonalnych, zawierających ukrytą motywację i przewidywalną korzyść, stanowiącą zakończenie gry i jej cel rzeczywisty. Celem prowadzenia gier jest przeżycie emocji (najczęściej negatywnych) wywodzących się ze skryptu. Kolejnym celem osiąganym w wyniku prowadzenia gier jest utrwalanie (potwierdzanie) skryptu życiowego, „znów to się przytrafiło – tak już mam, zawsze tak jest”.

Pozycje psychologiczne to systemy postaw życiowych, wynikających z przekonań na własny temat i na temat innych. W analizie transakcyjnej wyróżnia się cztery typy możliwych pozycji:

    Ja jestem OK, ty jesteś OK. – pozycja zdrowia psychicznego, postawa realistyczna pozwalająca rozwiązać konstruktywnie problemy życiowe, wiąże się z pozytywnymi oczekiwaniami wobec innych, respektem dla ich potrzeb i autonomii;
    Ja jestem OK, ty nie jesteś OK. – postawa „ofiar życiowych”, pozycja ta występuje często u przestępców;
    Ja nie jestem OK, ty jesteś OK. – pozycja typowa dla osób z poczuciem niższości, prowadzi do zachowań introwertywnych, wycofania społecznego;
    Ja nie jestem OK, ty nie jesteś OK. – postawa charakterystyczna dla osób manifestujących zachowania schizoidalne, pozbawionych radości życia.

Analiza skryptu

Skrypt to najszersze pojęcie AT, dotyczy ogólnego planu życiowego. Powstaje w stanie Ja-Dziecko i jest rozwijany w transakcji między rodzicami a dzieckiem. Gry stosowane najczęściej są częścią skryptu. Według Berne’a podstawowym celem analizy transakcyjnej jest analiza skryptu, ponieważ skrypt decyduje o losie i tożsamości danej osoby. Analizując skrypt życiowy bierze się pod uwagę:

    surowe polecenia,
    kontra-surowe polecenia,
    program życia,
    postawy życiowe,
    strukturę osobowości,
    analizę gier.

Literatura

    Berne E., W co grają ludzie? Psychologia stosunków międzyludzkich. PWN, Warszawa 1987
    Berne E., „Dzień dobry” …i co dalej? Psychologia ludzkiego przeznaczenia. Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 1998
    Harris T.A., W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej. IW PAX, Warszawa 1987
    James M., Jongeward D., Narodzić się by wygrać. Analiza transakcyjna na co dzień. Dom Wyd. REBIS, Poznań 1994
    Krzemiński I., Co dzieje się między ludźmi? Wyd. Naukowe i Literackie OPEN, Wyd. Jacek Santorski & CO
    Rogoll. R., Aby być sobą. Wprowadzenie do analizy transakcyjnej PWN, Warszawa 1989
    Samek T., Analiza transakcyjna. CTA i Wyd. Zakonu Pijarów
    Dehner R., Dehner U., W co oni grają. Manipulacje w codziennym życiu. Wydawnictwo HELION, Warszawa 2009

Linki zewnętrzne

    Polska Strona Analizy Transakcyjnej

https://pl.wikipedia.org/wiki/Analiza_transakcyjna

[Lothar.]

Taksonomia Blooma jest to klasyfikacja celów nauczania w edukacji autorstwa Benjamina Blooma. Określa różne kategorie celów, jakie nauczyciele stawiają uczniom. Taksonomia ta po raz pierwszy zaprezentowana została w 1956 roku w publikacji Taksonomia celów kształcenia, klasyfikacja celów edukacji, Podręcznik I: Sfera poznawcza[1]. Publikacja uważana jest za podstawowe i niezbędne dzieło z zakresu szkolnictwa.

Wiele mitów wzrosło wokół taksonomii, prawdopodobnie z powodu ludzi, którzy informacje o niej czerpali z drugiej ręki. Sam Bloom wypowiedział się o podręczniku w ten sposób: jedna z najczęściej cytowanych, ale najrzadziej czytanych książek w amerykańskiej edukacji.
Spis treści

    1 Sfery
        1.1 Sfera poznawcza (kognitywna)
            1.1.1 1. Wiedza
            1.1.2 2. Rozumienie
            1.1.3 3. Zastosowanie
            1.1.4 4. Analiza
            1.1.5 5. Synteza
            1.1.6 6. Ewaluacja (Ocena)
        1.2 Sfera emocjonalna (uczuciowa, afektywna)
            1.2.1 1. Postrzeganie
            1.2.2 2. Odpowiadanie (Reakcja)
            1.2.3 3. Wartościowanie
            1.2.4 4. Organizowanie
            1.2.5 5. Charakteryzowanie (Opisywanie)
        1.3 Sfera psychomotoryczna
            1.3.1 1.Percepcja (postrzeganie)
            1.3.2 2.Postawa
            1.3.3 3.Reagowanie kierowane
            1.3.4 4.Mechanizm
            1.3.5 5.Jawne reagowanie kompleksowe
            1.3.6 6.Adaptacja (przystosowanie)
            1.3.7 7.Oryginalność
    2 Zobacz też
    3 Przypisy
    4 Bibliografia
    5 Linki zewnętrzne

Sfery

Kluczem do zrozumienia taksonomii, jej zmian i uzupełnień na przestrzeni lat jest świadomość faktu, że oryginalny podręcznik dotyczył wyłącznie jednej z trzech sfer. Jednocześnie pojawiły się oczekiwania, że dodatkowy materiał wypracuje inne dziedziny. Bloom rozważył podjęcie takiej próby, co oświadczył w notatce z 1971 r.: Idealnie byłoby, gdyby każda dziedzina posiadała własną taksonomię stworzoną we właściwym jej języku, bardziej szczegółową, zawierającą słownictwo wypracowane przez jej ekspertów, odzwierciedlającą właściwe jej podziały i poziomy kształcenia, z możliwymi nowymi kategoriami, ich kombinacjami oraz odpowiednimi pominięciami.

Taksonomia Blooma dzieli się na trzy sfery celów: poznawczą, afektywną i psychomotoryczną. Nauka na wyższych poziomach zależna jest od osiągnięcia wiedzy i umiejętności na niższych poziomach. Celem taksonomii Blooma jest motywowanie nauczycieli do koncentrowania się na wszystkich trzech dziedzinach, tworzących holistyczną (całościową) formę kształcenia.
Sfera poznawcza (kognitywna)

Umiejętności poznawcze koncentrują się wokół wiedzy, rozumienia i krytycznego myślenia. Wyróżniamy tu sześć poziomów:
1. Wiedza

Wyodrębnianie z pamięci wcześniej wyuczonego materiału poprzez przypominanie faktów, terminów, podstawowych pojęć i odpowiedzi.

    Znajomość specyfiki – terminologia, konkretne fakty.
    Znajomość sposobów i metod postępowania – konwencje, trendy i sekwencje (następstwa), klasyfikacje i kategorie, kryteria, metodologia.
    Wiedza o pojęciach ogólnych i abstrakcyjnych na danym obszarze – zasady i uogólnienia, teorie i struktury.

Pytania typu: Jakie korzyści zdrowotne wynikają z jedzenia jabłek?
2. Rozumienie

Ukazywanie rozumienia faktów poprzez porządkowanie, porównywanie, tłumaczenie, interpretowanie, opisywanie oraz ustalanie głównych idei.

    Tłumaczenie
    Interpretacja
    Wnioskowanie

Pytania typu: Porównaj korzyści zdrowotne z jedzenia jabłek i pomarańczy.
3. Zastosowanie

Rozwiązywanie problemów w nowych sytuacjach poprzez zastosowanie nabytej wiedzy, faktów, technik i zasad w inny sposób.

Pytania typu: Jakiego rodzaju jabłka są najlepsze do pieczenia ciasta, i dlaczego?
4. Analiza

Analiza informacji i ich podział na części poprzez rozpoznawanie motywów lub przyczyn. Wyprowadzanie wniosków i dowodów na poparcie twierdzeń.

    Analiza elementów
    Analiza relacji między elementami
    Analiza zasad organizacyjnych

Pytania typu: Wymień cztery dania przyrządzane z jabłek i wyjaśnij, które z nich ma największe korzyści zdrowotne. Dostarcz argumentów, by uzasadnić swoje zdanie.
5. Synteza

Zestawianie wszystkich informacji w innowacyjny sposób poprzez łączenie elementów w nowe struktury lub proponowanie alternatywnych rozwiązań.

    Tworzenie unikalnej komunikacji
    Tworzenie planu lub proponowanie zestawów działań
    Wyprowadzenie zbioru abstrakcyjnych relacji

Pytania typu: Przekształć „niezdrowy” przepis na jabłecznik na „zdrowy”, zastępując wybrane składniki. Wyjaśnij korzyści zdrowotne wynikające z zastosowania wybranych składników zamiast poprzednich.
6. Ewaluacja (Ocena)

Przedstawianie i obrona opinii poprzez wyrażanie sądów o słuszności pomysłów lub jakości pracy w oparciu o założone cele.

    Ocena w zakresie kryteriów wewnętrznych
    Ocena w zakresie kryteriów zewnętrznych

Pytania typu: Czy uważasz, że podawanie dzieciom szarlotki jako przekąski po szkole jest zdrowe? Uzasadnij.

Niektórzy krytycy taksonomii Blooma w sferze poznawczej aprobują istnienie tych sześciu kategorii, ale kwestionują ich kolejność. Ponadto, zmienione wydanie taksonomii Blooma przeniosło Syntezę na stopień wyższy niż Ewaluację. Niektórzy uważają, że trzy najniższe poziomy są uporządkowane hierarchicznie, natomiast trzy kolejne – równolegle. Inni natomiast twierdzą, że czasami lepiej jest przejść do Aplikacji przed wprowadzeniem pojęć. Takie myślenie wydaje się odnosić do sposobu uczenia się skoncentrowanego na problemie.
Sfera emocjonalna (uczuciowa, afektywna)

Umiejętności w sferze uczuciowej opisują sposób, w jaki ludzie reagują emocjonalnie, oraz ich zdolność do odczuwania bólu i radości innych (empatii). Cele afektywne zwykle prowadzą do wzrostu świadomości postaw, emocji i uczuć. Rozróżniamy pięć poziomów w sferze uczuciowej:
1. Postrzeganie

Najniższy poziom, uwaga ucznia jest bierna. Bez tego poziomu uczenie się nie może wystąpić.
2. Odpowiadanie (Reakcja)

Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się, nie tylko odbiera bodziec, ale również na niego reaguje.
3. Wartościowanie

Uczeń określa wartość obiektu, zjawiska lub informacji.
4. Organizowanie

Uczeń potrafi zestawić różne wartości, informacje oraz pomysły i ulokować je we własnym schemacie; porównywanie, odnoszenie i opracowanie tego, co się umie.
5. Charakteryzowanie (Opisywanie)

Pewna dominująca cecha ucznia wywiera wpływ na jego zachowanie i staje się dla niego charakterystyczna.
Sfera psychomotoryczna

Umiejętności w sferze psychomotorycznej opisują zdolność do manipulacji fizycznej narzędziem lub instrumentem, jak ręka lub młotek. Cele psychomotoryczne zwykle koncentrują się na zmianach i rozwoju zachowań oraz umiejętności.

Bloom i jego koledzy nie stworzyli podkategorii dla umiejętności w dziedzinie psychoruchowej, ale od tego czasu inni nauczyciele konstruowali własne taksonomie. Elizabeth Simpson (1972) wykreowała taką taksonomię, która przyczynia się do wyjaśnienia zachowań typowych dla uczniów i sportowców wyczynowych. Proponowane przez nią poziomy to:
1.Percepcja (postrzeganie)

Możliwość wykorzystania bodźców sensorycznych do prowadzenia aktywności ruchowej.
2.Postawa

Gotowość do działania. Obejmuje stan umysłowy, fizyczny i emocjonalny. To trzy dyspozycje, które predestynują reakcje osoby na różne sytuacje (nastawienie, sposób myślenia).
3.Reagowanie kierowane

Wczesne etapy uczenia się złożonych umiejętności, które obejmują naśladownictwo, próby i błędy. Efektywność uzyskuje się poprzez praktykę.
4.Mechanizm

Jest to pośredni etap uczenia się złożonych umiejętności. Wyuczone reakcje stają się przyzwyczajeniem, a ruchy są wykonywane sprawnie, z pewnością siebie.
5.Jawne reagowanie kompleksowe

Umiejętne wykonywanie czynności mechanicznych, które wymagają skomplikowanych wzorów ruchu. Sprawność jest sygnalizowana przez szybkie, dokładne i wysoce skoordynowane odtwarzanie, wymagające minimum energii. Ta kategoria obejmuje wykonywanie ruchów bez wahania.
6.Adaptacja (przystosowanie)

Umiejętności są dobrze rozwinięte. Jednostka może modyfikować wzorce ruchu, dopasowując je do wymagań.
7.Oryginalność

Tworzenie nowych wzorców ruchowych w celu dopasowania ich do danej sytuacji lub konkretnego problemu. Efekty kształcenia podkreślają kreatywność opartą na wysoko rozwiniętych umiejętnościach.
Zobacz też

    Psychologia wychowawcza
    Wychowanie fizyczne

Przypisy

    The Taxonomy of Educational Objectives, The Classification of Educational Goals, Handbook I: Cognitive Domain, by Benjamin Bloom (editor), M. D. Englehart, E. J. Furst, W. H. Hill, and David Krathwohl.

Bibliografia

    Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational Goals; pp. 201–207;B. S. Bloom (Ed.) Susan Fauer Company, Inc. 1956.
    A Taxonomy for Learning, Teaching, and Assessing — A Revision of Bloom's Taxonomy of Educational Objectives; Lorin W. Anderson, David R.
    Krathwohl, Peter W. Airasian, Kathleen A. Cruikshank, Richard E. Mayer, Paul R. Pintrich, James Raths and Merlin C. Wittrock (Eds.) Addison Wesley Longman, Inc. 2001
    Taxononmy of Educational Objectives. Handbook II: The affective domain; Krathwohl, D. R., Bloom, B. S., Masia, B. B.; 1964.

Linki zewnętrzne

    Taksonomia Blooma, Krathwohla i Simpsona

Kategorie:

    PedagogikaUczenie się

https://pl.wikipedia.org/wiki/Taksonomia_Blooma

[Biegnij Lola biegnij]

ZAWARTOŚCI USUNIĘTE

Autor usunął wiadomość.

[Lothar.]

>;)
Dzień dobry Ewo :)

[Lothar.]

Akurat myślałem o tym aby cię zapytać czy widzisz różnice startowe pomiędzy dziećmi wiejskimi a miejskimi :)

[Lothar.]

Wątek dotyczy tak naprawdę świadomej autoobserwacji i zaobserwowaniu zmian po zrozumieniu mechanizmów naszego intelektu, oparcie na sprzężeniu zwrotnym, taka "uboga joga" intelektualna na analogii Treningu autogennego Jacobsona.

[Lothar.]

[Biegnij Lola biegnij]

ZAWARTOŚCI USUNIĘTE

Autor usunął wiadomość.

[Lothar.]

Pamiętam że będąc z miasta i mając wychowanie podwórkowe i dużo czytając, miałem przewagę nawet w wojsku czyli 20+ A w dzieciństwie wstydziłem się za krewniaków z małych miasteczek i wsi przed kolegami. Najbardziej to było widać na początku technikum, dzieci ze wsi musiały nas dogonić.

[Biegnij Lola biegnij]

ZAWARTOŚCI USUNIĘTE

Autor usunął wiadomość.

[Lothar.]

Niekoniecznie pani Ewo >;PP Jesteś tak czy inaczej wyedukowana >;))) ale czy znasz jakieś poważne opracowania dotyczące startu do szkół średnich, dzieci ze wsi i z miasta?

[Biegnij Lola biegnij]

ZAWARTOŚCI USUNIĘTE

Autor usunął wiadomość.

[Lothar.]

Rozmawiałem wczoraj z dziewczyną z ZUS ci to dopiero mają ciekawe opracowania na zamówienie >;PPPPP Tylko mają własne rozrywki, bo okazuje się że ludzie nie płacąc składek mają nadzieje na emerytury i nawet mając ubezpieczenie i kuroniówkę, co jakiś czas, nie nabywają praw emerytalnych i płaczą w Urzędzie, jak się dowiadują smutnej prawdy. Ciekawe czy my płacąc składki, nie będziemy potraktowani podobnie. Wszystko rozumiemy, ale tak jak stoisz, idź wytłumaczyć starszej pani, że nic nie dostanie i musi sobie radzić, być może przez MOPS. Jak widać każdy zawód, ma tą drugą stronę.