|
|
Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, OSW (ang. Centre for Eastern Studies) – państwowy podmiot prawny zajmujący się monitorowaniem oraz analizą sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w szeroko rozumianym sąsiedztwie Polski: państwach Europy Środkowej, Północnej i Wschodniej, na Bałkanach oraz na Kaukazie, w Turcji i Azji Centralnej. W ostatnich latach Ośrodek rozszerzył badania również o problematykę chińską oraz izraelską. Podstawowym zadaniem OSW jest przygotowywanie analiz, ekspertyz i studiów prognostycznych na potrzeby organów władzy publicznej w Polsce[1][2].
Historia i funkcjonowanie
Ośrodek Studiów Wschodnich został założony w 1990 z inicjatywy Marka Karpia. Powołanie nastąpiło na podstawie Uchwały Rady Ministrów z 22 grudnia 1990[3]. OSW początkowo formalnie podlegał Ministerstwu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą[4], następnie Ministerstwu Gospodarki, a obecnie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 12 czerwca 2006 Ośrodkowi nadano imię zmarłego dwa lata wcześniej założyciela. Siedziba OSW mieści się w Warszawie przy ul. Koszykowej 6a.
Ośrodek współfinansowany jest z budżetu państwa w ramach części 16 – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. W 2020 dotacja podmiotowa dla OSW wyniosła 9,75 mln zł[5].
Tematy badań OSW
Początkowo w OSW analizowano wyłącznie sytuację na obszarze postradzieckim. W połowie lat 90. rozszerzono badania o Bałkany i państwa Europy Środkowej. W 2005 obszar zainteresowania analityków Ośrodka został poszerzony o problematykę niemiecką, w 2012 o obszar Turcji i Europy Północnej, a po 2016 o Chiny i Izrael.
Do głównych tematów badań OSW należą:
sytuacja wewnętrzna krajów będących w kręgu zainteresowań OSW,
sytuacja gospodarcza w tych krajach,
system władzy w tych krajach,
relacje pomiędzy poszczególnymi ośrodkami politycznymi,
polityka zagraniczna,
problematyka związana z rozszerzeniem NATO i UE,
aspiracje integracyjne państw obszaru ze strukturami zachodnimi,
Europejska Polityka Sąsiedztwa i Partnerstwo Wschodnie
bezpieczeństwo energetyczne,
istniejące i potencjalne konflikty oraz inne czynniki związane problemami bezpieczeństwa Europy Środkowej, Północnej i Wschodniej, Bałkanów oraz Turcji, Kaukazu i Azji Centralnej.
Struktura
Dyrekcja
Dyrektora OSW powołuje Prezes Rady Ministrów spośród kandydatów zarekomendowanych przez Radę OSW. Od listopada 2022 dyrektorem OSW jest Wojciech Konończuk[w innych językach], zaś jego zastępcami Justyna Gotkowska[w innych językach], Jakub Jakóbowski[w innych językach] i Elżbieta Zaleska[6].
Lista dyrektorów OSW:
Marek Karp (1990–2004)
Jacek Cichocki (2004–2007)
dr Jolanta Darczewska (2007−2011)
dr Olaf Osica (2011−2016)
dr Adam Eberhardt (2016[7]–2022[8])
Wojciech Konończuk (od 2022)
Eksperci
Dla OSW pracuje ponad 40 ekspertów, co czyni Ośrodek jedyną z największych instytucji analitycznych w Polsce. Praca w OSW odbywa się w działach:
Zespół Rosyjski – kierownik Marek Menkiszak[w innych językach]
Zespół Ukrainy, Białorusi i Mołdawii – kierownik Tadeusz Iwański
Zespół Turcji, Kaukazu i Azji Centralnej – kierownik Krzysztof Strachota[w innych językach]
Zespół Środkowoeuropejski – kierownik dr Konrad Popławski
Zespół Niemiec i Europy Północnej – kierowniczka dr Anna Kwiatkowska-Drożdż[w innych językach]
Projekt: Bezpieczeństwo i obronność w Europie Północnej – koordynatorka Justyna Gotkowska
Projekt: Connectivity – powiązania gospodarcze w Eurazji - koordynator Jakub Jakóbowski
Z tym tematem związana jest kategoria: Pracownicy Ośrodka Studiów Wschodnich.
Wybrane osoby związane zawodowo z OSW obecnie lub w przeszłości: dr Piotr Bajda, Jacek Borkowicz, Wojciech Górecki, dr hab. Marcin Kaczmarski, dr Szymon Kardaś, dr Tadeusz A. Olszański, dr amb. Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, dr Witold Rodkiewicz[w innych językach], Bartłomiej Sienkiewicz, Wojciech Stanisławski, Leszek Szerepka, dr amb. Wojciech Zajączkowski, Piotr Żochowski[w innych językach].
Rada
Maria Przełomiec
dr hab. Marek Cichocki
prof. Edward Czapiewski
Jan Dziedziczak
dr Olaf Osica
Jan Pawelec
dr hab. Przemysław Żurawski vel Grajewski[9]
Publikacje
Do publikacji wydawanych przez OSW należą: tygodniowy Biuletyn OSW, zawierający krótkie analizy dotyczące tematów bieżących oraz ukazujące się nieregularnie dłuższe opracowania analityczne: Punkt Widzenia OSW, Prace OSW, Raport OSW oraz Komentarze OSW. Większość publikacji jest dostępna w formie elektronicznej na oficjalnej stronie Ośrodka.
W latach 1994–1997 OSW wydawał czasopismo Eurazja. Ponadto, do 2013 Ośrodek prowadził także codzienny serwis informacyjny zawierający zestawienia wiadomości z obszaru zainteresowań Ośrodka, wydawany w formie elektronicznej (Wiadomości z regionu).
OSW przygotowuje również liczne podcasty oraz filmy wideo.
Nagrody
W 2004 Marka Karpia oraz Ośrodek Studiów Wschodnich uhonorowano Nagrodą „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia – za wieloletnie twórcze realizowanie myśli politycznej Jerzego Giedroycia. Zwłaszcza za budowanie mostów między Polską i jej wschodnimi sąsiadami i tworzenie klimatu dla lepszego poznania i wzajemnego porozumienia[10].
Przypisy
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o Ośrodku Studiów Wschodnich im. Marka Karpia (Dz.U. z 2011 r. nr 173, poz. 1029).
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 12 października 2011 r. w sprawie nadania statutu Ośrodkowi Studiów Wschodnich im. Marka Karpia (Dz.U. z 2011 r. nr 226, poz. 1356).
Okręt Koszykowa, Warszawa 2007, s. 28–29.
Okręt Koszykowa, Warszawa 2007, s. 29.
Ustawa budżetowa na rok 2020. - Dz.U.2020.571, OpenLEX [dostęp 2021-07-14].
Zespół, OSW Ośrodek Studiów Wschodnich [dostęp 2022-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2022-11-15].
Nowy dyrektor OSW | OSW, osw.waw.pl [dostęp 2016-02-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-26].
Ważna zmiana w OSW. Odchodzi Adam Eberhardt., dorzeczy.pl [dostęp 2022-09-05] (pol.).
Rada OSW | OSW, osw.waw.pl [dostęp 2021-10-10].
Marek Karp i Ośrodek Studiów Wschodnich laureatami Nagrody im. Giedroycia. ksiązka.net.pl, 12 listopada 2004. [dostęp 2015-08-10].
Bibliografia
Jacek Borkowicz, Jacek Cichocki, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (red.): Okręt Koszykowa, Warszawa 2007.
Między Berlinem a Pekinem. Z analitykami Ośrodka Studiów Wschodnich rozmawia Łukasz Warzecha, Warszawa 2016.
Linki zewnętrzne
Oficjalna strona OSW (pol. • ang.)
|
Zablokowano
