Pasożyt zmienia charakter wilków i robi z nich samców alfa. Wiadomo, jak działa na mężczyzn.

[Lothar.]

Daria Siemion
03 sierpnia 2023, 12:20·2 minuty czytania

Czy z nieśmiałego chłopca można w mgnieniu oka przeistoczyć się w pewnego siebie, walecznego mężczyznę? U wilków tak. Wystarczy zarazić się toksoplazmozą. To choroba, na którą chorują również ludzie.
Wilki szare
U wilków szarych dominować może jeden samiec, najczęściej ojciec fot. 123rf.com

Daj napiwek autorowi
Chcesz czytać naTemat.pl bez reklam i personalizować portal? Załóż konto "Twoje naTemat"
Pierwotniak Toxoplasma gondii zmienia charakter wilków

W Parku Narodowym Yellowstone w Stanach Zjednoczonych od 30 lat obserwowano ponad 200 wilków zarażonych pierwotniakiem Toxoplasma gondii. Okazało się, że zarażone samce częściej zostają przywódcami stad lub porzucają watahę, by założyć własną.
W tym miejscu miał pojawić się niestandardowy element artykułu lub reklama, ale nie widzisz żadnego z tych elementów, ponieważ nie wyraziłeś zgody. Swoje ustawienia prywatności możesz zmienić tutaj.

Odkrycie uzupełnia rosnącą liczbę dowodów na to, że toksoplazmoza, choroba wywoływana przez Toxoplasma gondii, zmienia osobowość swoich żywicieli, prowokując ich do ryzykownych zachowań: bójek z innymi samcami, zwiększenia popędu, zabierania jedzenia.

"U chorych wilków odnotowaliśmy znaczny wzrost przypadków zarówno opuszczenia watahy, jak i zostania jej przywódcą" – czytamy w badaniach opublikowanych w czasopiśmie naukowym  Communications Biology.

"Te dwa zachowania, jedne z najważniejszych decyzji, jakie wilk może podjąć w ciągu całego swojego życia, mogą mieć dramatyczny wpływ na całą populację: jej rozmieszczenie, kondycję, liczbę zgonów i urodzeń" – informują naukowcy.
Podobne objawy toksoplazmozy są obserwowane u ludzi

Toksoplazmoza, choroba wywoływana zakażeniem pierwotniakiem T. gondii, występuje na całym świecie. Chociaż pasożyt może rozmnażać się jedynie w organizmie kotowatych, w tym kotów domowych, doskonale czuje się w organizmach wszystkich ssaków.

Choroba występuje u około 33 proc. ludzi. U osób ze zdrowym układem odpornościowym najczęściej przebiega bezobjawowo. U osób z obniżoną odpornością może wywoływać objawy grypopodobne: gorączkę, ból stawów, kaszel. Niemniej toksoplazmoza jest bardzo niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Może doprowadzić do ciężkich powikłań przy porodzie, wad rozwojowych dziecka, a nawet poronienia.

Do zakażenia toksoplazmozą dochodzi poprzez kontakt z cystami wydalanymi przez kota – to dlatego kobiety w ciąży nigdy nie powinny sprzątać kocich kuwet. Cysty toksoplazmozy mogą znajdować się też w surowym lub niedogotowanym mięsie drobiowym, wieprzowym i baraninie.

Przewlekła infekcja może prowadzić do nadmiaru poziomu testosteronu i zmian behawioralnych u ludzi: zmniejszenia poziomu empatii, zwiększenia ryzykownych zachowań, chęci konkurencji. Objawem infekcji może być też agresja i skłonność do oszustw.

I nie jesteśmy w tym sami. Badania opublikowane w 2021 roku w magazynie Nature Communications dowodzą, że hieny z toksoplazmozą, częściej walczą z lwami, a zarażone gryzonie nie boją się kotów i giną... Cóż, odwaga nie zawsze popłaca.

[Lothar.]

[Lothar.]

Zakażenie toskoplazmozą, pospolitym pasożytem kotowatych, prowadzi do zmian w zachowaniu wilków, które daje im cechy typowe dla przywódcy – nieustępliwość i odwagę. Do takich wniosków doszli badacze skupieni w zespole Yellowstone Wolf Project, działającym w ramach Yellowstone Center for Resources w parku narodowym Yellowstone. Wilki w Yellowstone obserwowane były od ponad 26 lat, czyli odkąd wróciły na swoje dawne tereny w parku. Wyniki badań opublikowanych w czasopiśmie „Communications Biology” mają więc silną podstawę, przynajmniej dla grupy wilków szarych zamieszkujących to terytorium.

Toxoplasma gondii to często występujący pierwotniak, który pasożytuje na wielu gatunkach zwierząt (ptaków i ssaków) wywołując chorobę zwaną toksoplazmozą. Często przebieg choroby jest bezobjawowy, a u poszczególnych gatunków objawy są odmienne. U szczurów powoduje czasem utratę wrodzonego strachu przed drapieżnikami. U ludzi choroba może być długo pozbawiona objawów, by po dłuższym czasie wystąpiły objawy, tak poważne jak zapalenie opon mózgowych czy intensywne dolegliwości stawów. Toxoplasma gondii żywi się u różnych gatunków i rodzin gatunkowych, ale jej ostatecznym żywicielem są koty i niektóre kotowate, u których w przewodach pokarmowych rozwijają się i rozmnażają pierwotniaki. Reszta zwierząt to tylko żywiciele pośredni.

Jednym tych kotowatych jest puma, żyjąca również w Parku Narodowym Yellowstone. To kontakt z tym dużym kotem prowadzi najprawdopodobniej do zakażeń u wilków. Potwierdza to nałożenie na mapę miejsc częstego występowania pum i obszaru, na którym żeruje najwięcej wilków zakażonych toksoplazmozą. Żeby to określić, naukowcy pobrali próbki krwi ponad 200 wilków żyjących w parku między 1995 a 2020 rokiem, których zachowanie było następnie obserwowane i notowane.

Badacze zaobserwowali znacząco odmienne zachowanie u wilków zakażonych toksoplazmozą wobec reszty grupy. Młode zainfekowane wilki opuszczały swoją pierwotną watahę znacznie szybciej niż pozostałe. Połowa z samców robiła to nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od narodzin, podczas gdy większość wilków żyje ze swoją rodziną około 21 miesięcy. Około 25 procent samic opuszczała stada około 30 miesiąca, podczas gdy zwykle wilczyce robią to po 48 miesiącach.

Najciekawsza była jednak obserwacja, z której wynika, że wilki zakażone pasożytem toksoplazmozy 46 razy częściej niż pozostałe stawały się przywódcami watahy. Skąd tak zasadnicza różnica, która oznacza w zasadzie, że prawie wszystkimi watahami przewodzą nosiciele toksoplazmozy? Naukowcy próbowali odpowiedzieć na to pytanie opierając się na obserwacjach i wiedzy na temat tego, jaki wpływ ma toksoplazmoza na inne zwierzęta. Na tych podstawach wyciągnęli wnioski, że u zakażonych wilków następują zmiany w mózgu, które sprawiają, że zwierzęta są znacznie odważniejsze i rzadko ustępują w starciu z innymi wilkami. Takie cechy, o ile łączą się z predyspozycjami fizycznymi, to cechy urodzonego przywódcy.

 

Badania: Connor J. Meyer et al, Parasitic infection increases risk-taking in a social, intermediate host carnivore, Communications Biology (2022). DOI: 10.1038/s42003-022-04122-0

Opracowano na podstawie artykułu Wolves infected with a common parasite may be much more likely to become pack leaders opublikowanego na portalu Phys.org