|
|
To szybciej człowiek się pomyli niż AI, Andrzeju. Wiesz ilu ludzi lekarze zabijają rocznie?
Medycy zobligowani są do leczenia w oparciu o aktualną wiedzę medyczną. W codziennej pracy towarzyszy im również naczelna zasada „Primum non nocere”. W niektórych jednak przypadkach dochodzi do sytuacji, gdy postępowanie lekarza lub innego pracownika medycznego wywiera niekorzystny wpływ na stan pacjenta. Mamy wtedy do czynienia z tzw. błędem jatrogennym. Czym takie błędy są, jak do nich dochodzi? Jakie mogą być ich skutki?
Mimo zachowania wysokich standardów pracy i opieki nad pacjentem, realizowanym procedurom medycznym mogą towarzyszyć błędy. Na problem zwrócono uwagę już w latach 90-tych ubiegłego wieku, kiedy to opisano skalę występowania błędów jatrogennych w szpitalach, w Stanach Zjednoczonych. Niepotrzebnie wykonywane badania diagnostyczne, zabiegi operacyjne czy zbędnie zlecone leki do dziś są przyczyną wielu tysięcy hospitalizacji i zgonów na świecie. To także dodatkowe, wielomiliardowe koszty.
Jatrogenia a błąd jatrogenny
Jatrogenia są to działania bądź zachowania lekarza (w szerszym rozumieniu także innego pracownika medycznego) mające wpływ na stan fizyczny lub psychiczny pacjenta. W momencie, kiedy działania te bądź decyzje są dla chorego szkodliwe mamy do czynienia z błędem jatrogennym. Natomiast jeśli w konsekwencji tegoż błędu pojawi się choroba, nazywana jest ona chorobą jatrogenną.
Do błędów mających negatywy wpływ na stan psychiczny pacjenta zalicza się np. straszenie mające zmotywować pacjenta do podjęcia terapii. O błędach, które negatywnie oddziaływają na stan fizyczny chorego mówi się w przypadku np. zbędnego zabiegu czy operacji.
Błędy jatrogenne na poszczególnych etapach opieki nad pacjentem
Istotna część błędów jatrogennych pojawia się na drodze komunikacji lekarza z pacjentem. Do błędów tych zalicza się m.in. niewłaściwą postawę względem pacjenta (np. ocenianie go) a także niewłaściwą komunikację (np. niezrozumiały język, nieprecyzyjnie przekazywane informacje czy nieinformowanie chorego o jego stanie zdrowia). Kolejno, błędy jatrogenne pojawić się mogą w trakcie badania lekarskiego. Ma to miejsce m.in. w przypadku niewłaściwie przeprowadzonego badania czy też zlecenia dodatkowego, niepotrzebnego w danej sytuacji, jednostce chorobowej.
Do błędów jatrogennych dochodzi także w trakcie leczenia. Do tego rodzaju błędów zalicza się np. niewłaściwe podawanie leków, rozwój nowej choroby, która wystąpiła wskutek leczenia choroby pierwotnej czy wykonywanie procedur medycznych (w tym zabiegów bądź operacji bez właściwych wskazań medycznych). Nieodłącznym elementem błędów jatrogennych w procesie leczenia są także błędy popełniane w trakcie hospitalizacji. Konsekwencją mogą być chociażby odleżyny, uszkodzenia mięśni czy zakażenia.
Jak zapobiegać wystąpieniu błędów jatrogennych?
Niewątpliwie trudno jest całkowicie wyeliminować błędy medyczne. Systemową bolączką w tym zakresie są chociażby liczne niedobory kadrowe, z jakimi mamy do czynienia w rodzimej ochronie zdrowia. W codziennej praktyce, należy jednak mieć na uwadze działania, które mogą zmniejszyć liczbę potencjalnych błędów jatrogennych. Zgromadzone w tym temacie doświadczenia wskazują m.in. na: opracowanie i stosowanie strategii zapobiegania błędom, standaryzację, zapewnienie właściwego dostępu do informacji, identyfikację i ocenę pacjentów z ryzykiem powikłań jatrogennych a także szkolenia personelu z obszaru błędów medycznych.
|
Zablokowano
