|
|
Chodzi o powody nastania kryzysu lat 30-stych. Przecież tak pięknie szło, kraj się prężnie rozwijał, ludzie ciężko pracowali i się okupowali w dobra. Normalnie Bajka i samograj ekonomiczny. I to Giełda wsadziła "kij w szprychy" i zrujnowała społeczeństwo. Mechanizm wydaje się cykliczny i ma "upuszczać krwi" jak ludziom się zaczyna powodzić. Czy jako ludzie myślący, możemy mieć strategie obronną przed takimi mechanizmami Giełdowymi? Może czas nie wprowadzać swych firm na parkiet? Warto o tym pamiętać, jak się dowiedzieliśmy że SLD w 2002 wprowadziło cały kraj na parkiet. Czy to ma sprowadzić na nas Kryzys?
Wybuch kryzysu był poprzedzony okresem niezwykle intensywnego wzrostu gospodarczego w USA i pozbawioną precedensu hossą na giełdzie[5]. Po zakończeniu I Wojny Światowej kraje Europy były mocno zadłużone wobec USA, spłata zadłużenia generowała duże napływy kapitału do USA[5]. Z drugiej strony USA inwestowały mocno w krajach europejskich (około 1 mld rocznie w latach 1919-1930), co sprawiło, że gospodarka Europy była bardzo mocno uzależniona od kondycji sektora finansowego w USA[6]. W latach 20. mocno wzrósł poziom życia w USA. W okresie prezydentury Calvina Coolidge'a (1921-1929) pensje w Stanach rosły średnio o 3.4%[5]. Amerykanie na masową skalę kupowali dobra luksusowe, takie jak samochody. W 1928 roku na USA przypadało 78% wszystkich samochodów na świecie, obywatele posiadali aż 21.6 mln samochodów osobowych i 3.6 mln ciężarówek[5].
Rozwojowi gospodarki towarzyszyła hossa na giełdzie. Akcje popularnych przedsiębiorstw np. producentów samochodów mocno zyskiwały na wartości, przykładowo akcje spółki Chrysler zyskały 1300% w ciągu kilku lat, akcje producenta odbiorników radiowych Radio Corporation wzrosły z 1.50$ w 1921 do 570$ w 1929 roku[5]. Indeks spółek notowanych na giełdzie w Nowym Jorku podwoił swoją wartość w przeciągu trzech lat przed wybuchem kryzysu. Ogromne wzrosty wartości akcji wzbudzały w inwestorach oczekiwanie, że każda spółka będzie rosła o kilkaset procent w krótkim czasie[5]. Część inwestorów stosowała mechanizm dźwigni finansowej, czyli kupowała akcje na kredyt. Dawało to możliwość większych zysków, ale jednocześnie zwiększało ryzyko w razie spadków, zmuszało inwestorów do sprzedaży akcji w razie, gdy ich kurs spadł poniżej pewnego poziomu. W 1929 Amerykanie pożyczyli aż 9 mld dolarów na zakup akcji[5].
W październiku 1929 roku niektórzy ekonomiści krytycznie oceniali gorączkę spekulacyjną na rynkach finansowych. Brytyjski minister finansów Philip Snowden 2 października stwierdził, że Amerykanie oddają się "orgii spekulacyjnej", wzmianka ta była szeroko cytowana w amerykańskiej prasie i zdaniem niektórych przyczyniła się do wybuchu paniki[5]. Tego samego dnia wypowiedział się sekretarz skarbu USA Andrew Mellon, który również skrytykował inwestorów giełdowych twierdząc, że są zbyt optymistyczni i naiwnie zakładają, że ceny akcji będą rosły w nieskończoność[5]. Następnego dnia po tych wzmiankach indeksy giełdowe w USA znacząco spadły. Przez pierwszą połowę października kursy wielu znanych spółek nieznacznie spadały. 23 października całkowita kapitalizacja rynku akcji w USA spadła aż o 4.6%, dzień później miał miejsce tzw. czarny czwartek, nastąpił krach, indeks akcji Dow Jones spadł aż o 11%[7]. Na kolejnych sesjach giełdowych indeksy giełdowe kontynuowały spadki, w czarny wtorek indeks stracił 12%[7]. Spadki na giełdach trwały aż trzy lata. Indeks Dow Jones spadł z poziomu 300 punktów 23 października 1929 do 41 punktów w czerwcu 1932, czyli stracił 90% wartości[7].
Załamanie na giełdzie pociągnęło za sobą kryzys finansowy i kryzys zaufania, inwestorzy niechętnie podejmowali się nowych inwestycji i gromadzili gotówkę. To spowodowało załamanie na rynkach europejskich, które były mocno uzależnione od napływów kapitału z USA[6].
|
Zablokowano
