Meduza, była piękną dziewczyną, hmm, nieco zarozumiałą >;) Co zaowocowało konfliktem z Ateną, stała się Potworem i Perseusz uciął jej głowę. Czy ta smutna historia czegoś nas nauczy? Czy można uniknąć kłopotów i zatargów? "Ludzka" zazdrość i chęć porównywania się ... istnieje >;))
![]() Piękna kobieta Meduza była początkowo kobietą wyjątkowej urody[5], szczyciła się zwłaszcza bujnymi włosami[7], którymi rywalizowała z Ateną[1]. W innej wersji mitu jej wdzięk zwrócił uwagę Posejdona. Do zbliżenia doszło w świątyni Ateny[5] (choć Teogonia mówi o „miękkiej łące wśród kwiatów wiosennych”[2]), co było świętokradztwem[1]. Za karę bogini przemieniła dziewczynę w odrażające stworzenie[8]. Potwór Meduza, Carlos Schwabe, 1895, Kolekcja Hand/Nyeste, Glencoe, Illinois, USA Wygląd Meduzy, opisany dokładnie przez Apollodorosa (2, 4, 2)[2], napawał strachem. Była najbardziej przerażającą z Gorgon[3], które Michał Pietrzykowski uważał za jedne z najstraszniejszych potworów mitologii greckiej[9]. Jej głowę, podobnie jak sióstr, zamiast włosów okalały wijące się węże[3] i wężowe łuski, nieruchome[2] oczy błyszczały[1]. Twarz Meduzy szpeciły grymasy[7]. W ustach Gorgon tkwiły dzicze kły[3], szyje były pokryte smoczymi łuskami. Ręce miały ze spiżu[10] lub z brązu, skrzydła złote[3], pozwalające latać[1]. W odróżnieniu od sióstr, spojrzenie Meduzy[9] zamieniało wszystko, co żyło, w kamień, lub, wedle innej wersji mitu, powodował to sam jej widok[3]. Samo zobaczenie jednego tylko loku jej „włosów” sprawiało, iż napierające armie uciekały[1]. Niekiedy też podawano, że wszystkie trzy Gorgony miały tę właściwość[5][1]. Wstręt i grozę budziły nie tylko wśród zwykłych ludzi, ale nawet u nieśmiertelnych bogów[1], bez pomocy których nikt nie mógłby ich pokonać[10]. Jedynym, który się nie lękał, był Posejdon, ojciec jej dzieci[11]. Gorgony zamieszkały na zachodnim skraju świata[9]. Było to miejsce sąsiadujące z ogrodem Hesperyd, królestwem umarłych, ziemią Geriona[1] i leżało jeszcze bardziej na zachód od siedziby Graj, u brzegów nocy, za rzeką Okeanos[2] okrążającą cały świat, gdzie planety i gwiazdy zanurzały się, by się odrodzić[12]. Wedle późniejszych poglądów żyły w Libii[5]. Zadomowiły się w jaskini[1], wokół niej znajdowały się szczątki śmiałków, którzy tu stracili życie[13]. Wyprawa Perseusza i śmierć Meduzy Perseusz ucinający głowę Meduzie, VI w. p.n.e., Regionalne Muzeum Archeologiczne w Palermo Na wyprawę przeciwko Meduzie wyruszył heros Perseusz[14], jeden z najsłynniejszych bohaterów mitologii greckiej[15]. Bywał on gościem króla Polidektesa[14], władcy Serifos[6], który chciał posiąść matkę Perseusza – Danae. Młodzieniec stał temu na przeszkodzie, więc król mamił go opowieściami o bohaterskich czynach. Pewnego dnia zaprosił go na ucztę, gdzie wyjawił plany ożenku z Hippodameją z Elidy. Słysząc to, goście obiecali mu bogate dary, tylko Perseusz nie mógł podarować władcy nic kosztownego. Zmuszony, zaoferował królowi, że przywiezie mu głowę Meduzy. Monarcha chętnie na to przystał, oczekując śmierci śmiałka[14]. Istnieje wersja mitu, wedle której Perseusz wyruszył przeciwko Meduzie dla Ateny, z którą Gorgona współzawodniczyła. Wersję taką poświadcza Apollodoros[13]. Perseusz z głową Meduzy, Benvenuto Cellini, 1557, Loggia dei Lanzi, Florencja Pomocy nieszczęśnikowi udzieliła Atena, dzięki temu dotarł do trzech sióstr i strażniczek Gorgon – Graj, które dzięki wykradzeniu ich wspólnego oka i kła, zmusił do wyjawienia siedziby Gorgon. Heros uzbrojony został w czyniący niewidzialnym hełm Hadesa, wykonany przez cyklopów z psiej skóry oraz skrzydlate sandały, w końcu otrzymał też od Hermesa sierp[3] z adamantu[a][2] bądź też zakrzywiony nóż[9], by Meduzę pozbawić głowy[3]. Perseusz dotarł do Gorgon i ujrzał je śpiące na brzegu oceanu. Do sióstr stanął tyłem, by nie zamienić się w kamień. Spoglądał jedynie w swą tarczę z miedzi, wypolerowaną tak, że widział w niej oblicze potwora[16]. Wedle innej wersji tarczę tę trzymała przed nim sama Atena[9]. Dzięki skrzydlatym sandałom wzbił się w górę[9][10], uciął Meduzie głowę i schował do torby[16], czy też raczej sakwy kibisis[10], po czym odleciał. Z szyi Meduzy wydostali się synowie Posejdona[11], najpierw wyskoczył Pegaz[16], potem olbrzym Chryzaor[9] trzymający w ręku złoty miecz[17]. Wtedy też obudziły się pozostałe Gorgony, Steno i Euriale, i poczęły ścigać zabójcę, a że dzięki hełmowi Hadesa – „czapce-niewidce” – był on niewidzialny, nie mogły go ujrzeć ani zabić dla pomszczenia siostry[16]. Śmiertelna głowa Głowa Meduzy, Rubens, 1617–1618, Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu Perseusz zdążył zaczerpnąć krwi wypływającej z ran zamordowanej. Krew Meduzy była magiczna: płynąca z żył lewej strony ciała była śmiertelną trucizną, z prawej strony miała moc przywracania życia[1][18]. Ożywiającą siłę krwi Meduzy wykorzystywał później Asklepios wskrzeszając zmarłych[18]. Syn Zeusa udał się w drogę powrotną. Spotkał na niej Atlasa, tytana dźwigającego sklepienie nieba. Wyczerpany ucieczką przed Gorgonami poprosił o złote jabłko z ogrodu Hesperyd, jednak tytan odmówił. Perseusz, korzystając z głowy Meduzy, zamienił go w kamień[19], w innej wersji mitu w górę[20], od której pochodzi nazwa łańcucha górskiego w północnej Afryce[21]. Głowy Gorgony użył ponownie podczas sporu z Fineusem, chcącym poślubić swą bratanicę Andromedę, którą wcześniej Perseusz wybawił od śmierci, pokonując morskiego potwora. Zwolennicy Perseusza wdali się w bójkę z poplecznikami Fineusa, wobec czego heros wyjął z torby głowę Meduzy przeistaczając Fineusa i jego zwolenników w kamienie[22]. Swoim polecił przedtem odwrócić wzrok[2]. Istnieje też inna wersja, w której Fineus został oślepiony, ale zachował życie[22]. Perseusz wykorzystał głowę Meduzy do zemsty na Polidektesie, który za czasu jego nieobecności prześladował jego matkę, nie chcącej go za męża. Syn Zeusa wkroczył do zamku monarchy i wyciągnął z torby straszną głowę. Polidektes i jego dworzanie zamienili się w kamień. Odtąd przypominali marmurowe posągi[23]. Perseusz, wedle jednej z wersji, po wypełnieniu swej misji oddał Atenie głowę Gorgony[24], według innej ją zatrzymał[23] i dopiero przed śmiercią oddał bogini. Ona zaś głowę Meduzy umieściła na swej tarczy, by przerażać wrogów[25] i zmuszać ich do ucieczki[11], a nawet zamieniać w kamień[1]. Na pamiątkę swego wyczynu Perseusz nadał córce imię Gorgofone (Gorgonobójcza)[26]. Po śmierci Gdy Herakles[27], potomek Perseusza[10], wstąpił do królestwa umarłych, ukazał się Cień Meduzy, odstraszając wiele innych mar. Heros dobył miecz, ale towarzyszący mu Hermes wyjaśnił, że walka z duchem za pomocą miecza nie ma sensu[27]. Ba mamy wręcz Kompleks Meduzy. Kompleks Meduzy – poczucie zagrożenia u mężczyzny, prowokowane przewrażliwieniem pod względem wyrazu oczu kobiety z nim rozmawiającej. Mitycznym archetypem jest grecka Meduza, najmłodsza i najgroźniejsza z trzech Gorgon. Jej wzrok zamieniał każdego człowieka w kamień. ![]() ![]() Artist Peter Paul Rubens (1577–1640) Blue pencil.svg wikidata:Q5599 s:it:Autore:Pieter Paul Rubens q:en:Peter Paul Rubens and Attributed to Frans Snyders (1579–1657) Blue pencil.svg wikidata:Q29231 (snakes(?)) Peter Paul Rubens: Head of Medusa Title Dutch: Hoofd van Medusa Head of Medusa Object type painting Edit this at Wikidata Genre mythological painting Edit this at Wikidata Date circa 1617-1618 Medium oil on canvas Dimensions height: 68.5 cm (26.9 in); width: 118 cm (46.4 in) Collection Kunsthistorisches Museum Blue pencil.svg wikidata:Q95569 Accession number GG 3834 Object history 1635-1648 Sammlung des Herzogs von Buckingham 1685 in Prag nachweisbar 1876 von Prag nach Wien References Kunsthistorisches Museum Wien, Bilddatenbank. Source/Photographer 1. Kunsthistorisches Museum Wien, Bilddatenbank. |
Free forum by Nabble | Edit this page |